قزاقستان؛ 25 مین سال استقلال با دولت مقتدر و شهروندان امیدوار

مهدی زرتشت

امسال قزاقستان 25- مین سالگرد استقلال خود را جشن می گیرد. یک چهارم از یک قرن – یک دوره کوچک است و گاهی به نظر می رسد که قزاقستان امروزی می توانست از این بهتر باشد. شکاکان می پرسند، هر یک از کسانی که حالا در اینجا زندگی می کنند آیا یکبار هم فکر کرده اند که همه چیز می توانست به مراتب بدتر باشد؟ مثال ها به اندازه کافی موجود هستند.

یکی از پروژه های مهم که استقلال و رهبر کشور (نور سلطان نظربایف) آنرا تحفه داده است – شهر جدید است که در زمان بسیار کم اعمار شد و به مرکز جاذبه واقعی مبدل گردید. آستانه عمدتاً بخاطر موقعیت جغرافیائی آن انتخاب گردید و درست در قلب کشور قرار دارد که نه تنها چهارراهی ترانسپورتی را به خود وصل کرده، بلکه بنیه شهر نیشینی این منطقه را نیز احتوا می کند. 

جمعیت این شهر در کمتر از 20 سال از سرحد یک میلیون گذشته و از لحاظ اقتصادی این شهر دیگر متکی به بودجه دولتی نیست. از نظر سیاسی،‌ پایتخت جدید قزاقستان این خصیصه را به خود گرفته است که فقط باعث شور و شوق کوتاه مدت نشود، بلکه شهریست جذاب، دوست داشتنی با نمایه ها و نمودهای دلگرم کننده. مهمتر از همه، آستانه مترادف قزاقستان به عنوان یک بازیکن مستقل و مجزا در صحنه جهانی مطرح شده است.

جنبه دیگر آستانه عبارت از تصویر بین المللی آن می باشد. آستانه حالا فقط صحنه ای برای برگزاری همایش ها و اجلاس های بزرگ چون سازمان امنیت و همکاری اروپا نیست، بلکه افتخار صلح بانی را نیز دارد. به عنوان مثال می توان از برگزاری چندین دور مذاکرات در مورد سوریه و ایران در قلمرو این کشور یاد کرد. اما انتخاب این کشور به عنوان عضو غیر دایمی شورای امنیت سازمان ملل متحد را می توان اوج شهرت دولت قزاقستان در جهان نامید. التبه که این دستآورد ها ممکن است برای شهروندان این کشور آنقدر مهم نباشد، زیرا هرکس از خود شروع می کند و این سوال را مطرح می کند که طی این 25 سال چی تغییر کرده است؟  اما تاریخ می تواند به این سوال جواب بدهد. شروع می کنیم از علامات اساسی اقتصادی که بر مبنای آن قابلیت دولت و سطح زندگی مردم ارزیابی می شود.

در سال 1992 تورم پولی از سرحد 2500% گذشت. در سال 1993 این سطح تا 60% کاهش یافت که هنوز هم بسیار بالا بود. تا سال 2000 به کمک سیاست های پولی متعادل، حکومت موفق شد آنرا تا 9،8 % پایین بیاورد. امروز، نورسلطان نظرباییف (Нурсолтан Назарбавев) رئیس جمهوری قزاقستان به حکومت این کشور وظیفه سپرده است تا  تورم را در محدوده 6-8% حفظ نمایند. آیا این تفاوت نیست؟ با تولید ناخالص داخلی در سال 1993 وضعیت مشابه بود. در سال 2013 6 درصد. البته که شرایط امروزی زندگی هم دشوار است،‌ اما تعداد کمی از شهروندان هستند که امروز صف های کیلومتری را به یاد بیاورند که برای خریداری کالا ها کمیاب پیمودند.

طی این سال ها با بخش های سنتی اقتصادی چون زراعت، استخراج نفت و غیره، سکتور های ساختمانی و پروسس یکجا شده اند. حتی در بخش های آی تی و مخابرات now how شخصی پیدا شده است. البته هیچ کس نمی گوید که قزاقستان به سطح جاپان و یا کوریای جنوبی است،‌ اما باید پذیرفت که کشورهای یاد شده هم طی 10 سال به چنین موفقیت های دست نیافته اند.

به طور جداگانه، موفقیت واقعی و تکنالوژی بالا قابل ذکر است. برای اولین بار از زمان تاسیس مرکز فضانوردی بایکانور، متخصصین قزاقستانی کار را در سکوی پرتاب آغاز کردند. اتباع این کشور بعد از آموزش می توانند در مشهور ترین مرکز فضانوردی جهان فعالیت نمایند. یکی دیگر از پروژه های بلند پروازانه آستانه، انکشاف صنعت اورانیوم است. قزاقستان در نظر دارد یک زنجیره کامل چرخه هسته ای ایجاد نماید نه فقط استخراج و فروش فلزات گرانبها.

از سوی دیگر،‌شاخص های اجتماعی فقط آمار و ارقام خشک نیستند،‌ بلکه حقایق عینی اند: مراکز فراوان خرید و سرگرمی، تغییر روش قزاقستانی ها از گشت و گذار کلاسیک در مغازه ها تا خریداری کراچی های پر از فراورده های مختلف از سوپر مارکیت ها، نشان دهنده سطح بالای مصارف آنها است. علاوتاً فراوانی محصولات خارجی و داخلی در مغازه های کشور که از نان شروع می شود و به لاکاموتیف که در قزاقستان تولید می شود خاتمه می بابد. در عین حال مردم بیشتر علاقمند خریداری محصولات Made in Kazakhstan استند.

طی 25 سال، اگر چی قزاقستان نتوانست شامل G20 شود، اما تمام اعضای این سازمان میدانند که چنین یک کشوری وجود دارد. دولت قزاقستان از سال ها قبل به عنوان پیشرفته ترین کشور در منطقه آسیائی میانه شناخته شده است و رهبر این کشور نورسلطان نظرباییف شخصاً این سیستم مدرن قزاقستان را بنیان گذاری کرده است. شروع از جذب اولین سرمایه به اقتصاد کشور مستقل با تورم بزرگ و بیکاری وحشتناک الی عضویت در سازمان ملل متحد به عنوان عضو غیر دایمی شورای امنیت این سازمان و برای اولین با در جهان انکار داوطلبانه از اسلحه هسته ای، مسائل کمی نیستند. تا به حال اصلاحاتی را که رئیس جمهوری قزاقستان در سر دارد، جلوتر از زمان قابل پیش بینی است و آنها بعد از بیست سال همچنان مهم خواهند بود،‌ مانند مفکوره اتحادیه اقتصادی اوراسیا.

به یاد بیاورم که رئیس جمهور فعلی قزاقستان، چطور در انتخابات سال گذشته، 98 درصد کل آرای رأی دهندگان را بدست آورد. خب، واقعیت این است که کسی اگر قزاقستان را از نزدیک دیده باشد و به برنامه های توسعه ای آن نگاهی انداخته باشد، دیگر نیازی ندارد از خودش بپرسد، چطور ممکن است یک رئیس جمهور 98 درصد آراء را بدست بیاورد. قزاقستان امروز یک کشور در حال توسعه است و نگاه عمومی مردم و اعتماد مردم نسبت به دولت، همان نقطه قوت و امیدوارانه نسبت به سایر جمهوری های آسیای مرکزی است که می توان دید.

High time for Central Asia and Kazakhstan to have a voice in UN Security Council

The Hill, 22.06.2016

By Erlan Idrissov

No organisation has a greater global responsibility than the United Nations Security Council. The Council has the solemn task of maintaining international peace with the power to intervene if threats put it or the safety of civilian populations at risk. Its effectiveness has a huge impact on our world and the lives of millions of people.

The Council’s authority stems from the UN Charter and the support of the international community. But it is strengthened when its membership is as representative as possible. Its decisions, too, benefit when drawing on differing global perspectives. It is why from the beginning, the Council’s membership included not just the great powers but a rotating group of countries elected on a regional basis.

When the Council first met 70 years ago, Central Asia did not figure high on the global agenda. Its territory was largely part of the Soviet Union, one of the five permanent members. It was regarded as remote, far away from areas of importance or influence.

But neither is any longer true. The former Soviet republics are now thriving independent countries. The rise of China as an economic power and the growth of trade between Asia, Europe, the Middle East and Africa have put it at the centre of the global economy. Sadly, too, extremism and conflict have taken root on the fringes of the region. 

So while it is understandable why no country from Central Asia has yet to sit on the UN Security Council, the continued lack of a voice from the region is in no one’s interest. It is to end this oversight and, more importantly, to bring our contribution to the common good that Kazakhstan has put its name forward for election at the end of this month to the Council as a non-permanent member for 2017 and 2018.

But we are also very confident that, if elected, we will make a distinctive and positive contribution to the UN’s work which goes well beyond our geography. Kazakhstan may only have been an independent country for 25 years but as Foreign Minister I am proud to say that few nations can match our support for the UN or promotion of peace, disarmament and dialogue. It is a record which underlines our strong case for election.

Soon after independence, Kazakhstan voluntarily renounced the world’s fourth largest nuclear arsenal. We closed the Semipalatinsk test site and worked successfully with both Russia and the USA to eliminate its infrastructure and make the material safe and secure.

Our country has worked tirelessly to encourage other counties to follow our lead. As President Nursultan Nazarbayev rightly said earlier this year when he launched his Manifesto “The World, The 21st Century”, the cause of nuclear disarmament must be the top priority for the UN in the coming decades.

We support practical steps to bring this goal closer. We are in the forefront of the international campaign to end nuclear resting. We worked closely with our neighbours to make Central Asia a nuclear weapons-free zone.

Our track record has also made Kazakhstan a powerful advocate for wider peace and dialogue. Our influence has been strengthened because of our determination to forge good relations with countries right across the world.

The trust we have built enabled us to help mediate, for example, in the crises in Ukraine and Kyrgyzstan and to play our part in breaking the deadlock of Iran’s nuclear programme. Along with our nuclear experience, it also helps explain why we have been chosen to host the International Atomic Energy Agency’s Low Enriched Uranium Bank.

We have put conflict prevention and resolution at the heart of our foreign policy. The Conference on Interaction and Confidence Building Measures in Asia – proposed by Kazakhstan at the UN – is today a multi-national forum for enhancing cooperation for promoting peace, security and stability which brings together 26 countries from Egypt and Israel to Turkey and Russia to India, Pakistan and China.

Our foreign policy and approach to the world also rests on the remarkably diverse background of our citizens. Kazakhstan is a melting pot of people of different nationalities, faiths and cultures. This can, as we have sadly seen in other countries, be a source of tension. But we have worked hard to create a society where all are valued and live in harmony.

This experience has also shaped our determination to bring cultures and other religions together internationally. We host the increasingly influential Congress of Leaders of World and Traditional Religions, attended last year by the UN Secretary-General. Last month it was at our initiative that the UN General Assembly held the Religions for Peace forum while Astana hosted the Religions against Terrorism conference in which dozens of parliamentary and faith leaders from around the world adopted a message urging believers and non-believers alike to fight the violent extremism and ideologies nurturing it.

As we have become more prosperous as a country, we have also recognised our responsibility to contribute more directly to the global good. We are actively engaged with a wide range of regional and global organisations such as the African Union, CARICOM, and SIDS (Small Island Developing States). Our international aid programme is growing strongly while we are an increasing participant in peace-keeping operations under the authority of the UNSC.

In a nutshell, Kazakhstan has been a net contributor to global security ever since our independence in 1991, and we are committed to maintaining our responsible policies in the years to come.

If we are successful in gaining a seat on the Security Council, we are determined to maintain our balanced and inclusive foreign policy. We will continue to be guided by our strong belief that only collective action can overcome global challenges.

We have made nuclear, water, food and energy security the four pillars of our campaign. Each are issues of critical global importance and require determined action. At our initiative, for example, the Organisation of Islamic Cooperation has already established in Astana the Islamic Organisation for Food Security to tackle food security challenges. EXPO 2017 in Astana on the theme of Future Energy provides the opportunity for sustainable energy solutions to be showcased and shared.

I recognise that we are a young country and that membership of the Security Council is a heavy responsibility. But I believe that what we have achieved and the way we have behaved over the past 25 years shows what we can offer. We hope that the election of June 28 will finally give Central Asia a voice on the Security Council and allow our country to step up its contribution to global peace and progress.

Erlan Idrissov is Foreign Minister of Kazakhstan.

http://thehill.com/blogs/congress-blog/foreign-policy/284421-high-time-for-central-asia-and-kazakhstan-to-have-a-voice

قزاقستان: 25 سال کمک به صلح، امنیت و توسعه در تمام جهان

نویسنده: مهدی زرتشت

قزاقستان در سال 2016 (25 مين) سالگرد استقلال خود را جشن مي گيرد. طي اين سالها قزاقستان تعهد خود را به اصول همکاري چند جانبه، ايجاد صلح مستحکم در سراسر جهان، امنيت و توسعه، همچنان تلاش هاي موثر خويش را در اين راستا به نمايش  گذاشته است. به ابتکار نورسلطان نظربايف اولين رئيس جمهور و مؤسس حکومت امروز قزاقستان، کشور طرح هاي مهم بين المللي به شمول اجلاس همکاري و اتخاذ تدابير اعتماد در آسيا (CICA ) و کنگره اديان جهاني و سنتي را به اجرا در آورد. قزاقستان رياست سازمان هاي کليدي بين المللي مانند: سازمان امنيت و همکاري در اروپا و سازمان همکاري هاي اسلامي را  به عهده گرفت و به ترويج ابتکارات مهم جهاني و منطقه اي خود ادامه داد، از جمله ايجاد جهان بدون اسلحه اتمي و اتحاديه اقتصادي اوراسيا.

طي دو دهه قزاقستان به يک مثال موفق از توسعه اقتصادي و فعال بين المللي مبدل گرديده است و تمايل خويش را به خاطر بودن شريک مطمئن در منطقه به نمايش گذاشته است.

سهم قزاقستان براي تأمين صلح و امنيت جهاني

قزاقستان- رهبر نهضت منبع اسلحه اتمي و تأمين امنيت هسته اي مي باشد. بعد از فروپاشي  اتحاد جماهير شوروي در آغاز سال هاي 1990، قزاقستان خلع سلاح شد و از ارسنال اتمي خود انکار ورزيد که در آن زمان جايگاه چهارم را در جهان داشت و همچنان آزمايشگاه اتمي سيمي پلاتينسک را مسدود نمود. اين کشور حامي فعال منع گسترش اسلحه اتمي گرديد که نقش آن را تا به امروز اجرا مي نمايد.

در سال 2009 بر اساس قرارداد سيمي پلاتينسک قزاقستان و چهار همسايه آن در منطقه، زون عاري از سلاح اتمي را در آسياي مرکزي (ЦАЗСЯО ) ايجا کردند و از همان لحظه دولت به خاطر تحکيم آن کار مي نمايد. قزاقستان از کشورهاي منطقه براي پيشرفت در ا يجاد زون مشابه در خاور ميانه دعوت به عمل آورد.

قزاقستان در سال 2012 با شعار «لغو آزمايشات- مأموريت ماست»، کمپاين آموزشي بين المللي و آگاهي دهي را به منظور تشويق جامعه جهاني براي مقابله با آزمايشات هسته اي و سلاح اتمي راه اندازي نمود. در حال حاضر بيشتر از دوصد هزار انسان از صد کشور آن را حمايت مي نمايد.

حکومت قزاقستان در سال 2015 موافقت نامه را با اداره بين المللي انرژي اتمي در رابطه به ايجاد بانک اورانيوم کم غني شده در شرق کشور به منظور تأمين جهان با سوخت تضمين شده اتمي براي مقاصد غير نظامي، به امضاء رسانيد. به اين ترتيب اين کشور سهم بزرگ خود را براي تحکيم رژيم عدم گسترش اداء کرد و همچنين در سال 2015 قزاقستان و جاپان رؤساي مشترک کنفرانس ماده چهاردهم قرارداد منع آزمايشات هسته اي شدند تا سند بين المللي جنبه عملي را به خود اختيار نمايد.

قزاقستان در سال 1992 پروسه دعوت اجلاس همکاري متقابل و اتخاذ تدابير اعتماد در آسيا (CICA ) را به منظور ارتقاي امنيت در بزرگترين قاره جهان آغاز نمود. ساختاري که تا به حال وجود نداشت. تا سال 2015 کنفرانس به انجمن با نفوذ مبدل شد که 26 کشور را باهم متحد نمود (مصر، ايران و اسرائل در غرب، روسيه و قزاقستان در شمال، هند و پاکستان در جنوب و چين، ويتنام و ديگر کشورهاي در شرق).

در سال 2014 و آغاز 2015 نور سلطان نظربايف رئيس جمهور قزاقستان مذاکراتي را با اشتراک کنندگان بحران اوکرايين برگزار نمود و براي موفقيت دو اجلاس سران مينسک که در ماه آگست سال 2014 و فيبروري 2015 انجام شدند، کمک فوق العاده نمود. و همچنان قزاقستان ناظران خود را براي مأموريت صلح بانان سازمان ملل متحد براي حمايت از صلح در صحراي غربي و ساحل عاج فرستاد.

در سال 2015 قزاقستان با برگزاري کنفرانس منطقه اي مبارزه با افراط گرايي براي آسياي مرکزي و جنوبي از تلاش هاي جهاني به خاطر مبارزه با تروريسم حمايت نمود. در جريان مجمع عمومي سازمان ملل متحد در  سال 2015 رئيس جمهوري قزاقستان خواستار تجديد تلاش هاي رهبران جهان به خاطر مقابله با تروريسم گرديد و ايجاد «ائتلاف جهاني را براي مبارزه با تروريسم» تحت رهبري سازمان ملل متحد را پيشنهاد نمود.

راه اندازي گفتمان بين القومي و بين المذهبي

دولت نور سلطان نظربايف با درک هويت هاي فرهنگي و هويت هاي قومي مختلف، به اهميت گفتگوي بين المللي بين القومي و بين المذهبي و درک متقابل آنها و همچنين عدم تبعيض در جهان، تأکيد فراوان دارد. براي عملي سازي اين هدف، اين کشور تا حال تلاش هاي زيادي به خرج داده و کارهاي بيشتري انجام داده است.

به ابتکار نور سلطان نظربايف رئيس جمهوري قزاقستان از سال 2003 به اينسو هر سه سال کنگره اديان جهاني و سنتي در قزاقستان برگزاري مي گردد. در ماه جون سال 2015 پنجمين گنگره با  اشتراک رهبران و نمايندگان بلندپايه چندين کشورها جهان و منطقه و با اشتراک منشي عمومي سازمان ملل متحد، پادشاه اردن و رئيس جمهور فنلند، برگزار گرديد.

در سال 2010 قزاقستان اولين کشوري بود که از ميان جمهوريت هاي  مشترک المنافع بود رياست سازمان امنيت و همکاري اروپا به عهده گرفت. در جريان اين مسئوليت، قزاقستان با شعارهاي «اعتماد، سنت، شفافيت و تحمل» موفق به دادن انگيزه جديد براي سازماندهي و تشکيل اولين اجلاس سران در يازده سال در شهر آستانه شد. در اين اجلاس اصول لازم مورد تأييد قرار گرفت و به استراتيژي  وحدت و تجزيه ناپذيري جامعه اروپا و اوقيانوس اطلس و امنيت اوراسيا توجه خاصي صورت گرفت. در دوره رياست قزاقستان، شهر آستانه ميزبان کنفرانس در مورد تحمل و عدم تبعيض بود که يک پايه محکم براي کار مشترک در مورد ترويج اين موضوع در کشورهاي  عضو سازمان امنيت و همکاري اروپا ايجاد گرديد.

در همين راستا، در سال هاي 2011- 2012 قزاقستان رياست سازمان همکاري اسلامي را به عهده گرفت و اقدامات قابل توجهي را براي ايجاد درک بهتر ميان کشورهاي عمدتاً مسلمان و بقيه جهان را اتخاذ نمود. بر علاوه براي ايجاد کميسيون حقوق بشر سازمان همکاري اسلامي کمک نمود. درست در زمان رياست قزاقستان، و به ابتکار اين کشور، سازمان کنفرانس اسلامي به سازمان همکاري اسلامي تغيير نام نمود که هدف آن انعکاس اهداف بزرگ به خاطر تشويق همکاري ميان 57 عضو اين سازمان بود.

سهم قزاقستان براي توسعه پايدار جهاني

دولت نظربايف بارها اعلام کرده است که براي ايجاد جهان امن، انرژي پايدار و مواد غذايي، عزم قاطعي دارد. در همين راستا، قزاقستان ايجاد سازمان اسلامي امنيت غذايي را در چارچوب سازمان همکاري اسلامي پيشنهاد نمود. همچنين؛ قزاقستان هم اکنون روي عملي سازي استراتيژي جهاني انرژي صلح آميز و همچنان ابتکار آستانه (پل سبز) کار مي نمايد که هدف آن آوردن سهولت در تبادله تکنولوژي سبز ميان کشورها مي باشد. به زودي قزاقستان ميزبان نمايشگاه بين المللي «EXPO - 2017» با موضوع «انرژي آينده» خواهد شد. اين نمايشگاه راه حل هايي را براي از بين بردن اين چالش هاي محيط زيست، انرژي پايدار و صلح آميز و امنيت غذايي بررسي خواهد کرد. در حال حاضر قزاقستان روي نهاد بين المللي مرکز انتقال «تکنالوژي سبز» تحت رهبري سازمان ملل متحد کار مي نمايد. قزاقستان از اجنداي توسعه پايدار جهاني بعد از 2015 حمايت مي نمايد.

وظيفه مهم: کمک به نيازمندان

در يک دوره نسبتاً کوتاه 20 ساله، قزاقستان از کشور دريافت کننده به يک کشور اهدا کننده تبديل شده است. اين را مي توان با پروسه ايجاد يک مرکز منطقه اي ديپلماسي چند جانبه در شهر آلماتي که متشکل از 19 نمايندگي سازمان ها و برنامه هاي ملل متحد است، دريافت و همچنان آمادگي هاي کشور براي ايجاد سيستم شخصي کمک رسمي توسعه بين المللي KazAID گواهي ديگري براي تأييد اين مطلب است.

تا به حال قزاقستان به اشکال مختلف براي کشورهاي عضو سازمان ملل متحد به مقدار بيشتر از 100 ميليون دالر کمک نموده است.

پيشتيباني ويژه در اين راستا از افغانستان صورت گرفته است که مشمول ارائه بورسيه هاي تحصيلي براي دانشجويان افغاني در قزاقستان مي باشد. همچنان قزاقستان براي افغانستان کمک هاي بشردوستانه را به شکل مواد خوراکي، کمک هاي آموزشي و مالي براي پروژه هاي زيربنايي مانند ساخت مکاتب، شفاخانه ها و ترميم راه ها ارائه کرده است.

***

روزنامه افغانستان

لینک مستقیم: 

http://www.dailyafghanistan.com/opinion_detail.php?post_id=136885

نورسلطان نظربایف: بشر به یک برنامه جامع «جهان بدون جنگ» نیاز دارد

پیام زیر؛ «مانیفیست» نور سلطان نظربایف رئیس جمهور جمهوری قزاقستان است که تحت عنوان «جهان قرن 21» به تاریخ 31 مارچ سال جاری، طی یک نشست مهم امنیتی با حضور چندین کشور در شهر واشنگتن برگزار شد. در این «مانیفیست» نظربایف نگرانی عمیق اش را از آینده بیان می کند. در این پیام، او به تمام سیاست مداران، دولت مردان و قدرت های بزرگ اتمی و نظامی گوشزد می کند که باید قبل از وقوع فاجعه، دست به کار شد و این وظیفه قدرت های بزرگ جهانی است تا از طریق گفتگو، به حل بحران های موجود قرن حاضر بشتابند.

مهدی زرتشت

***

مانیفیست «جهان قرن 21»

نور سلطان نظربایف، شهر واشنگتن، 31 مارچ سال 2016

بشر در قرن بیست و یکم امیدوار به عصر جدید همکاری جهانی بود. اما امروز این امید می تواند به یک سراب مبدل شود. جهان را یکبار دیگر خطر تهدید میکند و نمی توان آنرا نادیده گرفت. این تهدید؛ جنگ جهانی است. نظر به محاسبه دانشمندان، سیاره ای که در آن ما زندگی میکنیم بیشتر از 15 هزار جنگ را به خود دیده است. طی این جنگ ها میلیون ها نفر کشته شده اند، شهرها و کشورها از روی زمین پاک شده اند و فرهنگ ها و تمدن ها نابود گردیده اند.

با ورد به قرن 21، مردم اختراعات علمی را انجام میدهند که همه را متحیر می کند، تکنالوژی نسل جدید را اختراع میکنند، بشر به فاز جدید توسعه و ترقی قدم می گذارد، جهان در آستانه چهارمین انقلاب صنعتی قرار دارد، امراض خطرناک به گونه موفقانه ریشه کن میشوند؛ اما ویروس جنگ به تباهی وضعیت جهان ادامه میدهد. این ویروس توانمندی صنعت نظامی را که در بعضی کشورها به بخش قوی اقتصادی مبدل گردیده است، چند برابر میسازد.

ویروس جنگ آماده است تا اختراعات آینده را در حول شعور مصنوعی آلوده نماید. نظامی گرائی در ذهن و رفتار انسان ها عمیقاً نفوذ کرده است. امروز بیشتر از یک میلیارد اسلحه در دست مردم قرار دارد که روزانه در تمام جهان هزاران تن از افراد ملکی به قتل می رساند. ممکن است خطر جنگ به واقعیت تلخ در سطح جهان مبدل شود. نشانه های این چنین عاقبت مشهود اند. در روابط بین المللی خطرات جنگ افزایش یافته است. جغرافیای تصادمات نظامی به صحنه های تاریخی حملات نظامی دو جنگ جهانی گذشته برخورد کرده است- شرق اروپا، شمال افریقا و شرق نزدیک.

قرارداد منع گسترش سلاح اتمی اهداف خود را اجرا نمی کند. سلاح مرگبار و تکنالوژی آن بنا بر استندردهای دوگانه قدرت های بزرگ در تمام جهان پراکنده شده است. افتادن آنها به دست تروریست ها هیچ وقت غیر ممکن نیست.

تروریزم بین المللی چهره ظالمانه اختیار کرده است و از حملات واحد به تهاجم های بزرگ تروریستی علیه کشور های اروپائی، آسیائی و افریقای تغییر خاصیت داده است. مهاجرت های میلیونی، تخریب شهرها، نابودی باارزش ترین آبدات تاریخی به واقعیت تلخ مبدل شده اند.

زمین یکبار دیگر به سوی جنگ سرد روان است که عواقب مرگبار برای تمام بشریت خواهد داشت. در حال حاضر جهان با کمک قوه قهر مثبت چهار دهه قبل محفوظ است. در نیمه دوم قرن بیستم در نتیجه مذاکرات موفقانه درعرصه امنیت هسته‏ای، تسلیحات اتمی روسیه و ایالات متحده امریکا به قدر قابل ملاحظه کاهش یافتند. پنج قدرت اتمی اعلام نمودند که از آزمایشات اتمی دست می کشند [که در نتیجه] تهدید نابودی زمین به طور فوق العاده کاهش یافت. روند ایجاد سیستم های امنیتی منطقه‏ای تسریع پیدا کرد.

براساس اصول اعتماد، تشکیلات بزرگ اوراسیا-اتلانتیک ایجاد گردید- سازمان امنیت و همکاری در اروپا. در نتیجه توافقات قدرت های بزرگ و عملیات چندجانبه سازمان ملل متحد در امور حمایت از صلح، یکتعداد زیادی جنگ ها و اختلافات حل گردیدند. اما حالا ما شاهد فرسایش این دستآوردها استیم.

بناءَ برای میلیون ها انسان این سوالات نگران کننده است: وضعیت جهان به کدام سو خواهد رفت؟ آیا اختلافات میان قدرت های بزرگ به مقابله جدید و طویل المدت تبدیل نخواهد شد؟ کدام کشور قربانی بعدی جنگ نیابتی قدرت های جهان و منطقه خواهد شد؟ زمین کی ها را چین های تانک ها و انفجار بمب ها ویران خواهد کرد؟ در کدام شهرها اطفال زیر راکت باران کشته خواهند شد؟ سیل پناهجویان جدید بخاطر نجات جان شان از جنگ ها از کجا به کجا خواهند رفت؟

بیشتر از 60 سال قبل، دانشمندان بزرگ چون انیشتین و برتران راسیل مانیفیستی را ارائه کردند که در آن سوال وحشتناکی را مطرح کردند: «آیا ما باید نسل انسان را نابود بسازیم، و یا بشر از جنگ دست میکشد؟».

بهترین مغزهای انسان های قرن بیستم، مردم را هشدار داده بودند که در جنگ های جهانی آینده سلاح اتمی استفاده خواهد شد و همه چیز را در زمین نابود خواهد ساخت. هشدار آنها در مورد اینکه تمام اختلافات میان کشورها نباید با جنگ حل شود، برای قرن 21 بسیار مهم است. ریشه‏کن ساختن جنگ یکی از دشوارترین وظایف بشر است. این موضوع باید در اولویت کاری رهبران جهان در قطار سایر مشکلات جهانی، قرار بگیرد.  

در قرن بیست و یکم برای بشریت لازم است تا گام های قاطع را بخاطر غیرنظامی سازی بردارد. این فرصت دوباره میسر نمیشود و در غیر آن سیاره ما به یک زباله دانی بدون انسان با مواد رادیواکتیف مبدل خواهد شد. سیاره ما بی نظیر است و کدام سیاره مشابه به آن نداریم.

بناً بشر به یک برنامه جامع «قرن بیست و یکم: جهان بدون جنگ» نیاز دارد.

این استراتیژی جهانی باید فعالیت های هماهنگ و منسجم ملت ها را بخاطر نابودی ویروس جنگ ها و درگیری ها، تعریف نماید. در این سند باید سه اصل عمده توجه شود:

اول؛ در هیچ  یک از جنگ های مدرن برنده وجود نخواهد داشت، همگی بازنده خواهند بود.

دوم؛ در جنگ جدید استعمال سلاح های کشتار جمعی حتمی است، از جمله سلاح هسته‏ای، شیمیایی، بیولوژیکی و غیره که دستآوردهای علمی بشر آنها را اختراع کرده اند. و این سبب مرگ تمام بشریت خواهد شد و آنگاه دیر خواهد بود که ما مسئول این جنگ را پیدا کنیم و شاید هم کسی نماند که آنرا پیگیری کند. این خطر بالقوه باید به عنوان یک اصل توسط رهبران و سیاستمداران امروزی و آینده، درک و شناسائی شود.

سوم؛ بنیاد حل و فصل همه اختلافات بین دولت ها باید از طریق مذاکرات صلح آمیز و سازنده و بر اساس اصول مسئولیت های برابر برای صلح و امنیت، احترام متقابل و عدم دخالت در امور داخلی باشد. بر این اساس باید الگوریتم جامع جامعه جهانی را در زمینه های زیر، بنا کرد:

اول؛ حرکت پیگیرانه به سوی صلح و عاری از سلاح هسته ای و انواع اسلحه کشتار جمعی، که خوشبختانه تا حال گام مهم در این راستا برداشته شده است. به تاریخ 7 دسامبر سال 2015 مجمع عمومی سازمان ملل متحد به ابتکار قزاقستان اعلامیه سراسری ساخت جهان عاری از سلاح های هسته‏ای را به تصویب رساند.  25 سال قبل قزاقستان برای اولین بار در جهان، پلیگون آزمایش های هسته ای سیمیپلاتینسک را برای همیشه بست که اولین و یگانه مورد در تجربه جهانی بوده است. به تعقیب آن، دولت جوان داوطلبانه از میراث شوم اتحاد جماهیر شوروی سابق، چهارمین قدرت اتمی جهان و وسایل حمل آن انکار کرد. این تصمیم باعث شد که قدرت های هسته ای مهلت را برای منع آزمایشات هستوی اعلام نمایند. 20 سال پیش در چارچوب سازمان ملل متحد، قرارداد منع آزمایشات هسته ای برای امضاء آماده گردید؛ اما این سند مرعی الاجرا نشد. در قلمرو قزاقستان با حمایت IAEA بانک سوخت هستوی با غنای پایین ساخته شد.

حالا برای منع قراردادن سلاح های کشنده در فضا، در قعر اقیانوس ها، آب های مشترک و قطب شمال باید تصامیم جهانی گرفته شود. مهم است تا سند ترتیب و تصویب گردد که استفاده از اختراعات علمی را برای ساختن انواع جدید سلاح های کشتار جمعی منع نماید. در سازمان ملل متحد باید جدول ثبت اختراعات علمی که میتوانند برای ایجاد و توسعه سلاح کشتار جمعی مورد استفاده قرار گیرند، ایجاد گردد.

دوم؛ در قرن 21 لازم است تا جغرافیای جهان پایدار را شکل داد و جنگ را به طور دوامدار به عنوان طریقه زندگی ریشه کن ساخت. در جهان شش منطقه عاری از سلاح اتمی وجود دارد که شامل قطب جنوب، تقریباً تمام نیمکره جنوبی، از جمله آمریکای لاتین، افریقا، آسترالیا و اقیانوسیه میباشد. جوانترین آنها منطقه آسیای مرکزی است که 10 سال قبل در سیمیپلاتینسک توسط پنج کشور منطقه ایجاد شد. لازم است تا تلاش های جهانی را برای ایجاد منطقه غیر هسته ای در شرق میانه تشدید بخشید. قزاقستان در سال 1992 دعوت اجلاس همکاری متقابل و اعتماد سازی در آسیا را پیشنهاد نمود. این همایش در قرن حاضر با اشتراک 27 کشور، سازمان ملل متحد و سایر سازمان های بین المللی موفقانه نهادینه شد. همکاری های چندجانبه میان جمهوری مردمی چین، فدراتیف روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجکستان و ازبکستان در چارچوب سازمان همکاری های شانگهای اهمیت مثبت دارد. مناطق صلح در امریکای جنوبی، اتلانتیک جنوبی و بحر هند پتانسیل قابل توجهی دارند. تمام تجربه های ذخیره شده را باید برای ایجاد مناطق بزرگ صلح بر اساس حقوق مخصوص بین‏المللی اعمال کرد که در آنها نباید جای برای جنگ و درگیری باشد. مسائل امنیت و توسعه در مناطق صلح توسط تمام اعضای سازمان ملل متحد و شورای امنیت سازمان ملل متحد، میتواند تضمین شود.

سوم؛ در قرن بیست و یکم باید بر فرهنگ نظامی گری، موجودیت بلوک های نظامی که تهدیدی برای امنیت جهانی و مانع توسعه همکاری های جهانی است، غلبه نمود. واقعیت این است که اگر فقط یک بلوک بزرگ نظامی وجود دارد، شکل گیری بلوک ضد آن حتمی است. قدرت موجب زایش ضد قدرت میشود. در بلوک های نظامی کشورهای مختلف شامل میباشند که مسئولیت خود را در برابر جهان و امنیت همیشه درک نمی کنند. برعلاوه، تلاش هایی هم وجود دارد که از بلوک های نظامی بخاطر گرفتن امتیاز از کشورهای ثالث بشمول کشورهای همسایه، استفاده می کنند. بنابراین، وضعیت رویارویی در برخی از مناطق و یا هم در تمام جهان می تواند به طور نامحدود شبیه سازی شود. در عین حال، تجربه جنگ های گذشته نشان داده است که امنیت خود را نمی توان با نقض امنیت کشورهای دیگر تامین کرد. به همین دلیل باید ائتلاف جهانی بخاطر صلح، ثبات، اعتماد و امنیت تحت نظارت سازمان ملل متحد در مقابل بلوک های نظامی راه اندازی شود. در ده سال آینده توقف جنگ ها و درگیر ها در افغانستان، عراق، یمن، لیبی، سوریه، شرق اوکراین، رویارویی فلسطین و اسرایل باید وظیفه همگانی شود. کاهش پتانسیل وضعیت انفجاری در شبه جزیره کوریا، آب های دریای چین جنوبی و قطب شمال را پیش رو داریم.

چهارم؛ سازگار ساختن پروسه خلع سلاح جهانی با شرایط تاریخی جدید بسیار مهم است. کوتاه بینی در اسناد و قراردادهای قبلی مربوط به کاهش سیستم های دفاعی موشکی و سلاح های متعارف، فضای سیاسی اوراسیا را نظامی ساخت. این کار خطر آغاز جنگ جهانی را حتی به علت تکان در سیستم های الکترونیکی مدیریت دفاعی افزایش میدهد. ما به استراتیژی جدید فعالیت کنفرانس سازمان ملل متحد در عرصه خلع سلاح نیاز داریم. وظیفه ما از میان برداشتن تهدید های جدید است.

پنجم؛ جهان بدون جنگ؛ اولتر از همه الگوی منصفانه رقابت جهانی در حوزه مالی، تجارتی و توسعه بین المللی خواهد بود. قزاقستان در هفتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد تهیه پلان «استراتیژی جهانی ابتکار-2045» را مطرح نمود. این پلان برای ریشه کن سازی عوامل جنگ ها و اختلافات طرح ریزی شده است. مهم است تا روند جدید توسعه بر اساس دسترسی برابر و عادلانه تمام ملت ها به زیربناها، منابع و بازار ها استوار باشد. پیشنهاد میشود که این پلان الی جشن صدسالگی سازمان ملل متحد تحقق یابد. قزاقستان برگزاری کنفرانس بین المللی سازمان ملل متحد را در سال 2016 پیشنهاد مینماید که در جریان آن باید بر اصول حقوق بین المللی بخاطر جلوگیری از جنگ و اختلاف در قرن 21 تاکید گردد. دعوت برای خردمندی و گفتگو، اعتدال و سلامتی عقل، نباید قربانی حملات اطلاعاتی مخالفان صلح جهانی گردد. در قرن 21 جهان به صلح نیاز دارد.

ما باید در باره آینده فرزندان و نواسه های خود فکر کنیم. لازم است تا تلاش های حکومت ها، سیاستمداران، دانشمندان، تاجران، هنرمندان و میلیونها انسان در سراسر جهان را برای جلوگیری از تکرار اشتباهات غم انگیز قرن های گذشته یکجا بسازیم و جهان را برای همیشه از تهدیدات جنگ خلاص نماییم. عدم فعالیت در حفظ صلح منجر به فاجعه جهانی خواهد شد.

مانیفیست من «جهان. قرن بیست و یکم» نشان دهنده نگرانی عمیق از سرنوشت نسل های آینده است که در قرن بیست و یکم زندگی و کار خواهند کرد. ما رهبران دول و سیاستمداران، مسئولیت بزرگ آینده بشر را به عهده داریم. به عنوان یک انسان و یک سیاستمداری که سختی ها و مشکلات زیادی را پشت سر گذشتانده ام و منحیث یک رهبر دولت که تصمیم دشوار برای بستن پلیگون هسته ای سیمیپلاتینسک را گرفته است، از رهبران جهان و جامعه جهانی مصرانه خواهش میکنم تا به عقل شان گوش دهند. ما باید تمام تلاش خود را به خرج دهیم تا بشر را برای همیشه از تهدید جنگ مرگبار خلاص نمایم. از حالا تا آینده، وظیفه مهم تری جز این نداریم.

***

این پیام در روزنامه افغانستان منتشر شده است.

http://www.dailyafghanistan.com/opinion_detail.php?post_id=136083

http://www.dailyafghanistan.com/opinion_detail.php?post_id=136100

وزیر امور خارجه قزاقستان: قزاقستان و کشورهای آسیای مرکزی سرباز پیاده نیست

مهدی زرتشت

ایرلن ایدریسوف (Идрисов Ерлан) وزیر امور خارجه جمهوری قزاقستان طی یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد، جمهوری قزاقستان و کشورهای آسیای مرکزی در بازی های بزرگ جهانی، سرباز پیاده نیست.

وزیر خارجه قزاقستان خاطرنشان کرد که کشور قزاقستان و کشورهای مستقل مشترک المنافع آسیای مرکزی، خود بازیگران سیاسی بالغی هستند و در این میان، قزاقستان کشوری است که به قلمرو بزرگ آسیای مرکزی به عنوان یک عضو همکار و جدایی ناپذیر نگاه می کند.

وی اضافه کرد که جمهوری قزاقستان نقش خودش را به عنوان یک بازیگر سیاسی بالغ و با توجه و درنظرداشت منافع سیاسی، اقتصادی و منطقه ای در آسیای میانه بازی می کند.

آقای ایدریسوف همچنین اشاره کرد که «می خواهم بگویم که با توجه به سفرهای متعدد هیات بلند پایه کشورهای چین، روسیه، ترکیه، هند، جاپان، ایالات متحده آمریکا و کشورهای اروپایی، یک تعداد تحلیلگران جهانی در مورد احیا و تجدید «بازی بزرگ» سخن گفته اند.»

وزیر امور خارجه جمهوری قزاقستان طی سخنانش بطور قاطعانه نظریه «بازی بزرگ» را رد کرد. وی تأکید کرد که قزاقستان و کشورهای آسیای مرکزی خود می توانند در ساز و کار سیاسی منطقه ای، نقش مستقل شان را داشته باشند و بنابراین، اصطلاح پیاده «بازی بزرگ» برای کشورهای آسیای مرکزی و از جمله قزاقستان، کاملاً نادرست است.

آقای ایدریسوف گفت، بازیگران بزرگ که در قلمرو اوراسیا و آسیای مرکزی منافع مشروع دارند، می توانند باهم همکار باشند و فعالیت های سیاسی شان را بر مبنای سیاست صلح طلبانه دنبال کنند.

وزیر امور خارجه جمهوری قزاقستان علاوه کرد که «تفاوت ماهیت نظریه اوراسیا که به ابتکار نور سلطان نظربایف رئیس جمهور قزاقستان مطرح شده است، در همین است. در زبان انگلیسی اصطلاح  win-winرا مد نظر قرار می دهیم؛ یعنی همه کامیاب می شوند. ما این خط را بطور دوامدار دنبال خواهیم کرد. این خط ماهیت اصلی سیاست چند بعدی ما است.»

وزارت خارجه جمهوری قزاقستان در حالی از نقش مستقل کشورش و همین طور کشورهای آسیای مرکزی در «بازی بزرگ» یادآوری می کند که اخیراً سناریوی انتقال ناامنی و تروریسم به قلمرو کشورهای آسیای مرکزی و مرزهای روسیه، قوت گرفته است. چنین به نظر می رسد که جمهوری های مستقل آسیای مرکزی به شمول قزاقستان بیش از پیش به این فکر افتاده اند که اجازه ندهند تروریسم و افراطیت در قلمرو آسیای مرکزی قوت بگیرد. مساعی مشترک جمهوری های آسیای مرکزی برای کنترل و مهار هر نوع افراط گرایی و تروریسم، این کشورها را بیش از پیش باهم نزدیک کرده است.