نویسنده: مهدی زرتشت مدیر وبلاک
اَبَی قونانبایف
یا اَبَی قونانبای (Абай Кунанбаев) نویسنده، شاعر و روشنفکر بزرگ، فعال اجتماعی و فرهنگی و بنیان
گذار ادبیات کتبی مدرن قزاقی، در دهم آگست سال 1845 در منطقه سمی پلاتینس به دنیا
آمد.
اَبَی، فرزند
چهارم از خانواده بزرگ قونانبای بود. خانواده قونانبای، یک خانواده اشرافی بود. اَبَی،
از اوائل کودکی در مدرسه اما احمد رضا که از مدرسه های محلی بود، ادبیات شفاهی و
فولکور قزاق را تحت سرپرستی استادش آموخت. همزمان، او شامل مدرسه روسی نیز شد و از
سال پنجم تحصیلی، به آموختن شعر شروع کرد. از سیزده سالگی و زمانی که هنوز دانش
آموز مدرسه بود، سعی می کرد خودش را به کارهای اداری و سرکردگی نیز آشنا کند و با
محیط فرهنگی و اجتماعی زمان و جامعه خودش، خود را وفق دهد. همچنان زمانی که هنوز
جوان بود، سعی می کرد در کارهایی اجتماعی نظیر دادخواهی، حل منازعات قبیله ای و
همین طور اصول و اساسات کارهای اداری و سیاسی، آشنایی حاصل نموده و دخالت نماید. فقط
در 40 سالگی او کار خود را به عنوان یک شاعر و همین مثل یک شهروند آگاه آغاز کرد و
نخستین اثر مدون خود را تحت نام "تابستان" روی دست گرفت. در همین زمان، اَبَی
سعی داشت خودش را با فرهنگ روسیه قرن 19، آشنا کند. در ادامه این راه، اَبَی
مطالعات خود را بست داد به مطالعه شاعران بزرگ همچون پوشکین (Александр Сергеевич Пушкин)،
میخائل لرمانتوف (Лермонтов, Михаил) گوته شاعر آلمانی (Johann Wolfgang
von Goethe) و جورج بایرون (George Gordon Byron) شاعر بزرگ
انگلیسی پرداخت.
اَبَی همزمان با
مطالعات اثار بزرگان نامبرده، به ترجمه و اقتباس از آثار شاعران نیز پرداخت و
توانست بطور ماهرانه روح اشعار شاعران را به ادبیات و جامعه ی خود منتقل کند. تنها
در مدت بیست سال، به مدد نبوغ اش در شعر، شهرت فراوان کسب کرد و دیگر نه تنها در
قزاقستان آن زمان، که تقریباً در تمام کشورهایی بخصوص روسی زبان عضو اتحاد شوروی،
شاعر و ادیب نام آشنا بود. پس از این، اَبَی این شاعر تازه به دوران رسیده، نه
تنها یک ادیب و نویسنده و شاعر بود، بلکه معلم فلسفه و اخلاق و مسائل فرهنگی نیز
بود. جوانانی زیادی دور و بر او جمع بود. اَبَی سرانجام در در 23 ژوئن 1904 سن شصت
سالگی درگذشت. جسد او را در نزدیکی زادگاه اش، در دره ژیدبای (Жидебай) در نزدیکی کوه چنگیزخان، به خاک
سپردند.
اَبَی را «بنیان
گذار ادبیات واقع بینی» و «ادبیات نوین» قزاق نیز نامیده اند. اَبَی علاوه بر
اینکه دست بالایی در شعر سرایی و ترجمه و فهم و تحلیل دقیق از شعر شاعران نامدار
روس همچون پوشکین و لرمانتوف داشت، با ادبیات عربی و فارسی نیز آشنا بود. او از
کودکی در مدرسه اما رضا، به آموختن زبان عربی و فارسی شروع کرد. با ادبیات کلاسیک
پارسی نیز آشنایی حاصل کرد و آثار بزرگانِ چون فردوسی (311- 397 خورشیدی)، حافظ (727-792
خورشیدی)، سعدی (585-691 خورشیدی) و... را نیز از نظر گذراند.
اَبَی قونانبایف، تنها ادیب و فعال اجتماعی نبود. یکی از
ماندگارترین تلاش و کارهای او، تلفیق آموزه های اسلامی و نوعی برداشت از آموزه های
دینی، مطابق با فرهنگ عصر بود. اَبَی تلاش فراوان کرد تا فرهنگ دینی را با فرهنگ
روسی، تطابق دهد. او تمام تلاش اش بر آن بود تا نوعی قرائت مدرن از مفاهیم و مسائل
دینی را بوجود بیاورد و فرهنگ دینی ای را تجویز می کرد که نه در ستیز با فرهنگ
مدرن یا به تعبیر غیر اسلامی، بلکه موازی با آن باشد. همین تلاش ها بود که اَبَی
را در صدر لیست روشنفکران فرهنگی و دینی جامعه قزاقستان قرار داد.
میراث اَبَی برای بازماندگانش
ابی یکی از برترین و معروف ترین چهره های تاریخ فرهنگ
قزاقستان است. فعالیت های ادبی و هنری و اجتماعی او، کتابها، تحقیقات، ترجمه و
اشعارش، در غنای فرهنگ قزاقستان کمک بسیار کرده است. امروز، ابی یکی از شناخته شده
ترین و محبوب ترین چهره ی فرهنگی قزاقستان است. پس از مرگ اش، کتابها، مقاله ها و
تحقیقات زیادی در باره او نوشته و منتشر شده است. علاوه بر آن، موزه، جاده، اماکن
بزرگ و دانشگاه و مراکز آموزشی به نام او ساخته شده است. هنرمندان زیادی (نمایشنامه
نویسان و مجسمه سازان) مستند زندگی ابی را به تصویر کشیده اند. در منطقه سمی
پلاتینس به افتخار زادگاه ابی، موزه ای به نام ابی ساخته شده است.
آثار اَبَی
قونانبای
هیچ نظری موجود نیست :
ارسال یک نظر