نام کشور قزاقستان تغییر خواهد کرد

نویسنده: مهدی زرتشت، مدیر وبلاک

نور سلطان نظربایف، رئیس جمهوری قزاقستان به تازگی گفته است که نام کشورش را از قزاقستان به قزاق ییلی تغییر می دهد. به عبارت دیگر، نظربایف می خواهد پسوند "ییلی" را جایگزین پسوند "ستان" کند. به گزارش سایت فارسی بی بی سی، رئیس جمهوری قزاقستان در توضیح به چرایی این تغییر نام، گفته است «ستان در قزاقستان باعث شده تا [این کشور] با کشورهای همجوار، شباهت اسمی پیدا کند در حالی که کشورش وضعیت بهتری از آنها دارد.»

تورج اتابکی مدیر پژوهشکده بین المللی تاریخ اجتماعی در ارتباط به انگیزه اصلی این تغییر اسمی، می گوید، دلیلی را که رئیس جمهور نظربایف برای این تغییر نام آورده، تنها ظاهر مسأله است. در واقع، هدف اصلی این تغییر نام، جدا ساختن هویت فرهنگی و تاریخی قزاق ها از اتحاد شوروی سابق است. نظربایف و یارانش مسر هستند که تاریخ کشور و ملت شان از میراث شوروی، جدا شود. تمام این تلاش ها، صرفاً به دلیل این است که بگویند این سرزمین مال قزاق هاست. زیرا تنها هراس دولت قزاقستان این است که روسیه همسایه شمالی کشور قزاقستان، بخشی هایی از خاک وسیع این کشور را جدا کنند. هدف اصلی انتقال پایتخت از آلماتا به آستانه نیز، به همین دلیل بود. زیرا روس های ساکن در اراضی شمالی کشور، همواره علاقه داشتند تا به روسیه بپیوندند.

آقای اتابکی، در تحلیل خودش به نکته مهمی اشاره می کند. او در پاسخ به عملی شدن یا عملی نشدن این برنامه، می گوید، قطعاً این برنامه عملی خواهد شد. نظربایف رئیس جمهور تمام فصول است. یکی از موفقیت های رئیس جمهور نظربایف این است که یارانش همه متشکل از کادرهای برجسته و متخصص است. همه ی این حلقه، به شدت معتقد به «تجدد آمرانه» است.

مطالعه ی من از دولت قزاقستان

بدون شک، کشور قزاقستان، کشور رو به رشد است. این روند، البته به یمن تلاش های مسرانه و جدی و عزم متین رئیس جمهور نظربایف است. تحلیل آقای اتابکی، دقیق است اما همه کامل نیست. درست است که دولت قزاقستان حتا از اواخر دولت میخائل گورباچف آخرین رهبر حزب کمونست شوروی، برنامه جدا سازی قزاقستان از شوروی را پایه گذاری کردند و از آن سال تا اکنون، در اجرای این سیاست، به نحو احسن موفق بوده اند، ولی به اعتقاد من، تغییر نام قزاقستان به قزاق ییلی را باید در همخوانی با طرح «استراتیژی 2050» دولت قزاقستان دانست. به عبارت دیگر، اگر بخشی از دلائل این تغییر نام را احیای هویت فرهنگی و تاریخی قزاق ها تشکیل می دهد، بخش بزرگتر از دلائل، ناشی از بلندپروازی های دولت قزاقستان است. این به واقعیت نزدیک است. زیرا قزاقستان، تنها کشوری با پسوند «ستان» است که با کشورهای «ستان» دار همسایه خود، ابداً قابل مقایسه نیست. از پاکستان گرفته تا افغانستان و تاجکستان و ازبکستان و... همه بخصوص به لحاظ ثبات سیاسی و اقتصادی، در وضعیت بحرانی و آشفته ای به سر می برند. علاوه بر این، این کشورها، به لحاظ فرهنگی به شدت مسیر قهقرایی در پیش گرفته اند. فکر می کنم در کنار دلیلی که آقای اتابکی مطرح می کند، غرور و بلند پروازی دولت قزاقستان و روحیه قوی «تجدد آمرانه» و تجدد خواهی این دولت، سبب چنین انگیزه شده است. دولت قزاقستان مسر است تا سال 2050 قزاقستان در ردیف کشورهای توسعه یافته دنیا قرار گیرد. این بعید نیست. فکر می کنم برای تحقق چنین رؤیایی، یک ملت آرام و فرهنگ دوست و تجدد خواه، و یک دولت عاری از فساد و مستعد به پیشرفت و عاشق تجدد، کافی است: قزاقستان که امیدوارم من هنوز اینجا باشم که به قزاق ییلی تبدیل شود. راست اش کشورهای با پسوند ستان دار، چندان آبرویی هم در خود باقی نگذاشته اند. نه فرهنگ دارند، نه غرور، نه ثبات و نه اقتصاد. تنها یک چیز دارند: تندروی دینی، بنیادگرایی و خشونت.