مهدی زرتشت
از زمان برگزاری انتخابات زودهنگام جمهوری قزاقستان،
بیش از دو هفته باقی نمانده است. چندی قبل، باحیت ملدشوف دبیر کمیسیون مرکزی
انتخابات قزاقستان اعلام کرد، انتخابات ریاست جمهوری که قرار بود در دسامبر 2016
برگزار شود، اما به دلیل همزمان بودن آن با انتخابات پارلمانی و اجرای برنامه
توسعه ای «راه روشن»، یک سال جلو افتاده است. طبق اعلام کمیسیون مرکزی انتخابات
قزاقستان، به تاریخ 26 آپریل ماه جاری، انتخابات ریاست جمهوری برگزار خواهد شد و
«9 میلیون و 610 هزار» شهروند واجد شرایط رأی دهی شناخته شده اند. در این
انتخابات، سه نامزد به رقابت خواهند پرداخت: نورسلطان نظربایف (رئیس جمهور فعلی و
رهبر حزب نور اوتان)، تورگن سیزدیق اف (دبیر کمیته مرکزی حزب کمونیست) و ابیلغازی
کوسینوف (رئیس اتحادیه کارگری قزاقستان).
در حالی که چند کمتر از دو هفته به زمان برگزاری
انتخابات ریاست جمهوری قزاقستان باقی مانده است، نامزدان ریاست جمهوری به تشریح
برنامه های کاری شان آغاز کرده اند. اما برآورد کلی حاکی از آن است که نورسلطان
نظربایف رئیس جمهور فعلی کشور، با اطمینان و اعتماد به نفس بیشتری ظاهر شده شده
است. کینژیگالی ساگادییف آکادمیسین و دانشمند معروف قزاقستان در هنگاگم سخنرانی در
کنگره از طرف حزب «نور اوتان» اعلام کرد که «نظربایف یگانه نامزد شایسته است».
نظربایف نیز دلیل برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست
جمهوری را اینگونه بیان کرد: «برگزاری انتخابات در 26 آپریل، پاسخی است به ابتکار
ملت که توسط مجمع اقوام قزاقستان اعلام شده است. هدف کاری حکومت قزاقستان، جلوگیری
از تأثیرات منفی عوامل خارجی بر رشد و توسعه کشور می باشد.» او اضافه کرد که «دوره تاریخی و سرنوشت ساز منتظر کشور ما است. در حال
حاضر وضعیت در جهان سخت و دشوار می شود. خطرات اقتصادی سریعاً افزایش یافته، به
علت کاهش قیم در جهان درامدهای بودجه ما کم شده است. نه فقط ما، بلکه تقریباً تمام
کشور ها این مشکلات را تجربه می کنند.»
نور سلطان نظربایف برنامه توسعه همگانی «راه روشن» را
پاسخ اثربخش برای چالش های اقتصادی و مقابله با تهدیدها و همینطور حفظ سیاست
اجتماعی قبلی دولت و اجرای تمام تعهدات اجتماعی نامید. همچنین، رئیس جمهور نظربایف
متعهد است تا خط مشی قبلی خود را ادامه دهد.
ظاهراً دلائل تکراری و پیش پا افتاده ای انتخابات
زودهنگام قزاقستان را همزمانی آن با انتخابات پارلمانی می نامد؛ اما در اینجا
سوالی مطرح می شود مبنی بر اینکه، چرا این تصمیم از سوی ریاست جمهوری گرفته شد و
نه پارلمان قزاقستان؟ رئیس جمهور نظربایف در پاسخ به این سوال، تصریح می کند که
«نیاز است تا تجربه پاسخگویی مقامات ارگانی های دولتی، تقویت شود. نقش شوراهای
اجتماعی در نهادهای دولتی باید تقویت شود و این کار، برای تمثیل اراده ی مردم در
ساز و کار دولت، مؤثر خواهد بود.» علاوتاً، به گفته رئیس جمهور، کشور نیاز به معمول ساختن بودجه
مدنی دارد که طبق آن نمایندگان جامعه مدنی فرصت تقسیم بودجه را در مناطق مختلف
کشور خواهند داشت. رئیس جمهور اعلام نمود، که «از طریق قانون باید امکانات
شهروندان بخاطر استناف عملکرد کارمندان دولتی گسترش یابد». هدف اصلی «اصلاحات» در
این برنامه «تسریح روند خود مختاری و آزادی در اجتماع خواهد بود» که کاهش مسئولیت
نهادهای دولتی از طریق انتقال صلاحایت ها به سازمانی های جامعه مدنی، جزء مهم ترین
بخش این برنامه است. نظربایف، نتیجه منطقی این استراتیژی را چنین اعلام کرد:
«قانون اساسی باید به تدریج اصلاح شود که مبنای آن، تقسیم قدرت را از رئیس جمهور
به پارلمان و حکومت با در نظرداشت سنت های ما پیش بینی می کند.»
به
تعقیب این اظهارات در رسانه ها نسخه های زیاد در رابطه به پیشرفت تحولات به نشر
رسید. به ویژه در رابطه به انتقال نظام از ریاست جمهوری به ریاست جمهوری-پارلمانی
و یا هم صرفاً پارلمانی. به نظر می رسد این نظام در پارلمان جدید آزمایش خواهد شد،
تا در سال 2020 وقتی رئیس جمهور جدید انتخاب شود این میکانیزم به طور خودکار،
نتیجه بدهد.
به
عقیده کارشناسان قزاقستان «تقسیم» انتخابات فقط تاثیر مثبت بالای اقتصاد دولت
خواهد داشت. این نقطه نظر را ایسینژول علیاروف داکتر علوم اقتصادی انستیتوت اقتصاد
وزارت معارف و علوم جمهوری قزاقستان در برنامه «زمان کاری» اظهار داشت.
وی
اشاره نمود که «فعلاً در قزاقستان مهم ترین رویداد مورد بحث انتخاب زودهنگام رئیس
جمهور می باشد. این اقدام در قانون اساسی پیش بینی شده است. در قانون اساسی آمده
است که انتخابات را می توان جلوتر از زمان تعیین شده آن برگزار کرد؛ اما انتخاب در
دست مردم است. رئیس جمهور صرفاً با در نظر داشت رای مردم انتخاب می شود. در سال
آینده نیاز به برگزاری انتخابات پارلمانی است. و هر قدر که فاصله زمانی کمتر بین
این دو انتخابات باشد، همانقدر به ضرر اقتصاد و بودجه کشور تمام خواهد شد.»
در
همین ارتباط، اندری کازانتسیف رئیس مرکز تحلیلی انستیتوت دولتی روابط بین المللی
مسکو و داکتر علوم سیاسی در تحلیل اش می گوید: «واضح است که در انتخابات ریاست
جمهوری زودهنگام قزاقستان، نورسلطان نظربایف اشتراک می کند و همچنان واضح است که
وی پیروز می شود. هیچ جاگزین واقعی تا فعلاً برای رهبر ملی وجود ندارد. تنها
نظربایف بود که بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، سنگ بنای دولت مدرن قزاقستان
را گذاشت.»
باید علاوه کرد که، صلاحیت نظرباییف تمدید خواهد شد.
در اصل این یگانه سناریوی واقعی برای تکامل حوادث است. در اینجا، نکته کلیدی
دقیقاً همان چیزی است که نزد نظرباییف برگ برنده قوی برای عملی ساختن سیاست های
داخلی و خارجی در قالب سند جدید برای اعتماد مردم، تلقی می شود. بر اساس پیش بینی
های اولیه، واضح است که فیصدی آرای نظرباییف بلند خواهد بود (در حدود 75-90%)، و هیچ
گونه دستکاری نیاز نخواهد بود؛ چرا که هیچ کس شک ندارد که مردم به نظرباییف اعتماد
دارد و کسی هم کارهای ارزنده او را برای توسعه همگانی کشور، دستکم نمی گیرد.
در میان لیبرال ها معمولاً از رای دهندگان بخاطر
وفاداری بیش از حد به رئیس جمهور فعلی، انتقاد صورت می گیرد. در سال 2011 تعداد
آرای تأیید به رهبر قزاقستان 95 درصد از کل رای دهندگان را تشکیل می داد.
اپوزیسیون به طور سنتی دلیل آرای بلند را به تقلب و یا فشار منابع اداری ربط می
دهد؛ که این کار در نظر بسیاری از حامیان رئیس جمهور نظربایف، به معنای توجیه
«نبود بلوغ سیاسی» از طرف اپوزیسیون است. با این حال؛ اگر در آغاز قرن جاری، مردم
در قلمرو شوروی سابق با خوشحالی از «انقلاب های رنگی» استقبال می کردند، در سال
های اخیر اما این شور و شوق، خاموش شده است. زیرا تجربه سیاسی مردم به آنها نشان
داده است که پشت اراده آزاد شهروندان مشتاق به دموکراسی، همیشه دست هایی کار کرده
است که همه چیز را به نفع خود چرخانده اند
و آزادی وعده داده شده به سقوط فاجعه بار ثبات و زندگی و حتا به جنگ های داخلی
انجامیده است. به عبارت دیگر، جامعه قزاقستان امروز به این باور رسیده اند که
حمایت و همسویی با برنامه های توسعه طلبانه رئیس جمهور فعلی، راه مطمئن تر برای
آینده بهتر است. بدون شک، رئیس جمهور نظربایف از محبوبیت بالای میان شهروندان
جمهوری قزاقستان برخوردار است؛ بنابراین، نامزد پیشتاز برای انتخابات ریاست جمهوری
26 آپریل، فقط نظربایف خواهد بود.
هیچ نظری موجود نیست :
ارسال یک نظر